Trasa Olkusz - Osiek - Witeradów - Żurada - Bukowno
Trasa 4 – Na południe od Olkusza, przez Osiek, Witeradów, Żuradę i Bukowno.
OPIS SZLAKU
Trasa liczy około 30 km i prowadzi przez sosnowe i bukowe lasy na południe od Olkusza, doprowadza nas do źródeł rzeki Sztoły, a potem prowadzi skrajem dawnej Pustyni Starczynowskiej. Trasa poprowadzona jest czerwonym Jurajskim Szlakiem Rowerowym Orlich Gniazd (5,7 km), a następnie niebieskim „Okrężnym” olkuskim szlakiem rowerowym (24,3 km).
PRZEBIEG TRASY
Wycieczkę rozpoczynamy na olkuskim Skwerze, w dzielnicy Czarna Góra, gdzie przy prowadzącej nad torami estakadzie znajduje się węzeł szlaków. W tym miejscu niebieski rowerowy szlak „Okrężny” MOSiR łączy się z czerwonym Jurajskim Szlakiem Rowerowym Orlich Gniazd, którym rozpoczynamy naszą rowerową wycieczkę. Przy Skwerze znajduje się niewielki parking.
Ze Skweru wraz ze znakami czerwonego Jurajskiego Szlaku Rowerowego Orlich Gniazd jedziemy prowadzącą na południe ul. Marii Curie Skłodowskiej, która łączy się z ul. Dworską. Po przejechaniu około 670 m dojeżdżamy do skrzyżowania z alejami 1000 lecia (sygnalizacja świetlna). Przejeżdżamy przez skrzyżowanie utrzymujemy kierunek jazdy (ul. Biema) i po kilkudziesięciu metrach skręcamy w lewo w prowadzącą w dół ulicę Hardego. Po prawej mijamy budynki SP 3. Na osiedlowym parkingu skręcamy w prawo i jedziemy szerokim chodnikiem mijając po prawej stronie budynek szkoły, a następnie Bursy Szkolnej, w której mieści się Schronisko Młodzieżowe PTSM „Jura”. Dojeżdżamy do asfaltowej drogi (ul. Legionów Polskich) i przejeżdżamy na jej drugą stronę.
Utrzymując kierunek jedziemy wzdłuż wybetonowanego koryta rzeki Witeradówki, które mamy z prawej strony. Wjeżdżamy w sosnowy las, przejeżdżamy pod linią wysokiego napięcia i jedziemy leśną dość szeroką drogą, która na ostatnim odcinku przechodzi w lekki podjazd. Po przejechaniu około 900 metrów od skrzyżowania wyjeżdżamy z lasu na skraju pól.
W tym miejscu skręcamy w lewo w drogą biegnącą skrajem lasu i pól. Droga skręca łagodnym łukiem w lewo, a po około 400 metrach od wyjazdu z lasu skręca w prawo w stronę widocznych zabudowań Osieka. Po kilkudziesięciu metrach skręcamy w lewo w asfaltową drogę biegnącą wzdłuż zabudowań i 450 metrach dojeżdżamy do skrzyżowania z drogą prowadzącą z Olkusza do Osieka. Na skrzyżowaniu skręcamy w prawo i jedziemy główną drogą. Po przejechaniu około 370 m dojeżdżamy do skrzyżowania w Osieku (3,5 km trasy).
Na skrzyżowaniu droga główna skręca łukiem w prawo, a my wjeżdżamy w węższą asfaltową drogę utrzymując kierunek jazdy. Po około 150 metrach wraz z końcem linii zabudowy kończy się także asfalt. Jedziemy dalej utrzymując kierunek polną utwardzoną tzw. Miejską Drogą, jaka łączy Osiek i Zimnodół. Po przejechaniu około 950 m od skrzyżowania w Osieku dojeżdżamy do skrzyżowania polnych dróg, na którym skręcamy w prawo w prowadzącą łukiem drogę. Po prawej stronie mijamy niewielkie sosnowe zagajniki, wkrótce wjeżdżamy w pierwsze zabudowania wsi Zimnodół i dojeżdżamy do skrzyżowania z asfaltową drogą, jaka łączy Zimnodół i Osiek. W tym miejscu znajduje się węzeł szlaków. (5,7 km trasy). Tutaj łączy się czerwony Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd, którym dotąd podróżowaliśmy z niebieskim rowerowym szlakiem „Okrężnym” MOSiR.
Na skrzyżowaniu opuszczamy czerwony szlak, skręcamy w prawo na asfaltową drogę prowadzącą do Osieka i rozpoczynamy dalszą wędrówkę niebieskim rowerowym szlakiem „Okrężnym” MOSiR.
Po przejechaniu około 600 m, mijamy remizę OSP w Osieku i dojeżdżamy do skrzyżowania. Po jego drugiej stronie widzimy charakterystyczne budynki szkoły podstawowej w Osieku. Na skrzyżowaniu pod szkołą skręcamy w prawo i po 200 m dojeżdżamy do kościoła.
Na wysokości kościoła w Osieku zjeżdżamy z asfaltowej, prowadzącej do Olkusza drogi i skręcamy w lewo w szeroką nieutwardzoną, dość kamienistą i wyboistą drogę, która prowadzi nas pomiędzy zabudowaniami na zachód. Po przejechaniu 1300 m dojeżdżamy do pierwszych zabudowań wsi Witeradów. Tam wjeżdżamy na asfaltową drogę, po lewej stronie mijamy budynek miejscowej szkoły i wkrótce dojeżdżamy do skrzyżowania z główną drogą powiatową z Krzeszowic do Olkusza. (8 km trasy).
Na skrzyżowaniu skręcamy w prawo i jedziemy ok. 400 m asfaltową drogą w stronę Olkusza. Na oznakowanym skrzyżowaniu skręcamy w lewo w drogę prowadzącą do Żurady. Przebiegająca przez pola i niewielkie zagajniki droga rozpoczyna się podjazdem, ale potem prowadzi dość płaskim terenem. Po około 1200 m docieramy do pierwszych zabudowań Żurady Kolonia I. Tam, za drugim domem od lewej skręcamy w lewo w kamienistą ścieżkę pomiędzy ogrodzeniami betonowym i z siatki. Ścieżka po minięciu zabudowy zamienia się w utwardzoną drogę. Prowadzi przez pola prosto na południe, cały czas lekko pod górę, aż do granicy lasu. Po przejechaniu 900 m docieramy do granicy lasu. Skręcamy w prawo i jadąc skrajem lasu nadal podjeżdżamy pod górę droga gruntową. Po 200 m od zakrętu docieramy do drogi wojewódzkiej 791 (10,7 km trasy). Przejeżdżamy na drugą jej stronę i podążamy dalej prosto drogą gruntową, która prowadzi przy granicy lasu i niewielkich zagajników. Po przejechaniu 230 m do drogi wojewódzkiej mijamy po lewej wieżę obserwacyjną olkuskiego Nadleśnictwa. Stamtąd jedziemy lekko opadającą w dół drogą i po 240 m od wieży dojeżdżamy do skrzyżowania z drogą leśną zamkniętą szlabanem. Po przekroczeniu szlabanu droga zaczyna opadać prowadząc na przemian przez sosnowy bór i las liściasty, głównie buczynę. Po przejechaniu około 1500 m od wieży obserwacyjnej Nadleśnictwa przejeżdżamy pod linią wysokiego napięcia. Po przejechaniu kilkudziesięciu metrów od granicy zwartego lasu dojeżdżamy do asfaltowej drogi, jaka prowadzi przez wieś, a ściśle Kolonię III wsi Żurada. Skręcamy nią w lewo i po 300 m docieramy charakterystycznej tzw. pętli na skraju lasu. (12,7 km trasy). Na pętli, czyli niewielkim zagajniku otoczonym drogami znajduje się węzeł szlaków. Z tego miejsca odchodzi pomarańczowy szlak rowerowy gminy Trzebinia prowadzący do miejscowości Płoki.
Z pętli w Żuradzie wjeżdżamy w prowadzącą przez las prostą i płaską drogę. Droga utwardzona jest drobnym kamieniem, ale miejscami zdarzają się piaszczyste odcinki. Po przejechaniu około 1500 m od pętli w Żuradzie docieramy do węzła szlaków, w którym rowerowy „Szlak Kordonów Granicznych” odchodzi w lewo (14,2 km trasy). My jedziemy dalej prosto za wspólnymi znakami naszego niebieskiego szlaku „Okrężnego” oraz czarnymi „Kordonów Granicznych”. Po około 200 m od węzła szlaków utwardzona droga skręca pod kątem prostym w prawo. Jedziemy około 900 przez las utwardzoną szutrem drogą wspólnie ze szlakiem czarnym. Po lewej stronie rozciągają się zbocza Kozłowej Góry (395 m n.p.m.). Malowniczo położoną drogą docieramy do kolejnego węzła szlaków pod Kozłową Górą, a ponad doliną Sztoły (15,3 km trasy). Będąc w tym miejscu warto zrobić sobie krótką wycieczkę skręcając w prawo i jadąc 500 m zielonym szlakiem łącznikowym, aby dotrzeć do źródeł rzeki Sztoły. Na stromym zejściu do samych źródeł trzeba prowadzić rower.
Po obejrzeniu miejsca, gdzie bierze swój początek Sztoła wracamy tą samą drogą do węzła szlaków pod Kozłową Górą. Tam rozdziela się czarny szlak „Kordonów Granicznych”, który skręca w lewo, a my jedziemy prosto naszym niebieskim szlakiem „Okrężnym”. Po przejechaniu 630 metrów prowadząca przez las droga skręca w prawo, a po dalszych 370 m lekko w lewo. Wjeżdżamy w granice administracyjne Bukowna, gdzie utrzymaniem szlaku „Okrężnego” zajmują się władze tego miasta.
Jedziemy prosto leśną drogą i wkrótce docieramy do leśniczówki „Wapiennik” (17,6 km trasy), gdzie na drodze, którą podążamy znajduje się leśny szlaban. Jedziemy dalej utwardzoną drogą przejeżdżając pod dwiema liniami wysokiego napięcia. Po około przejechaniu około 900 m od leśniczówki docieramy do asfaltowej drogi z Bukowna do Podlesia i skręcamy w prawo jadąc w stronę Bukowna. W tym miejscu znajduje się węzeł szlaków (niebieski pieszy) i rozciąga się piękny widok na Diablą Gorę.
Jedziemy prosto asfaltową szosą (ul. Ogrodowa) w stronę Bukowna. Po lewej mijamy wyrobiska dawnej kopalni piasku „Szczakowa”. Po 900 m od wjazdu na asfalt droga, a wraz z nią nasz szlak skręcają w lewo. Droga, a ściśle ul. Mostowa nadal prowadzi skrajem wyrobisk piasku. Ich pustynny charakter sprawił, że przed kilkunastu laty kręcono tu sceny do filmu „Przedwiośnie”. Po kilkuset metrach mijamy widoczne z prawej strony budynki zakładów „Schneider Electric”. Zaraz za nimi skręcamy w prawo (nadal jedziemy ul. Mostową) i wkrótce przejeżdżamy mostem nad rzeką Sztołą (20,65 km trasy). Za mostem droga skręca łukiem w prawo. Na dwóch kolejnych skrzyżowaniach z ul. Reymonta i Pocztową jedziemy prosto i szlak prowadzi dalej ul. Ks. Zelka, która doprowadza nas przed wejście na teren kompleksu basenów (21,45 km trasy). Jedziemy prosto ul. Zelka prowadzącą wzdłuż ogrodzenia kompleksu sportowo – rekreacyjnego. Za widocznym po prawej stronie stadionem droga odbija lekko w lewo, a następnie prawo łącząc się z ul. 1 maja. Po chwili za łukiem w prawo dojeżdżamy do skrzyżowania ul. 1 maja z odchodzącą w prawo i prowadzącą w stronę Olkusza ul. Długą oraz odchodzącą w lewo i prowadzącą wzdłuż koryta rzeki Baby ul. Młyńską, w którą skręcamy (22,15 km trasy). Na kolejnym skrzyżowaniu skręcamy w prawo w ul. Sosnową i wjeżdżamy na teren dzielnicy Starczynów.
Jedziemy dalej ul. Sosnową, która skręca łukiem w lewo i po chwili dojeżdżamy do końca zabudowań Starczynowa (23,7 km trasy). Można tu napotkać na oznakowania żółtego pieszego Szlaku Pustynnego PTTK, który prowadzi wspólnie z naszym niebieskim rowerowym szlakiem „Okrężnym”. Jedziemy prostą utwardzoną drogą, która prowadzi przez sosnowy bór. Po prawej stronie mijamy niemal całkowicie już niemal zarośniętą Pustynię Starczynowską.
Pustynia Starczynowska - Zobacz opis
Kontynuujemy podróż utwardzoną leśną drogą. Po prawej stronie mijamy zrekultywowane dawne zapadliska terenu spowodowane eksploatacją górniczą. Mijamy także sosnowo – brzozowy młodnik. To ślad po największym pożarze lasu w historii olkuskiego Nadleśnictwa. Miał on miejsce 10 sierpnia 1992 roku. Spłonęło wtedy ponad 1200 hektarów lasów pomiędzy drogą Olkusz-Bukowno, a Pustynią Błędowską. Przez kilka lat trwało usuwanie skutków pożaru i sadzenie nowego lasu.
Po przejechaniu około 4,5 km od ostatnich zabudowań Starczynowa dojeżdżamy do ul. Mazaniec w Olkuszu (28 km trasy). Skręcamy w lewo i jedziemy ul. Mazaniec w stronę widocznego centrum Olkusza z charakterystyczną gotycką bryłą kościoła św. Andrzeja. Po przejechaniu 350 m, na rondzie skręcamy w prawo w ul. Parkową. Po prawej stronie mijamy niedawno powstałą dzielnicę willową, po lewej tereny zielone należące do ośrodka „Czarna Góra” olkuskiego MOSiR. Po 300 m od ronda szlak skręca w lewo z asfaltowej drogi i kieruje nas do parku okalającego stadion i kompleks basenów. Po wjeździe na parkowa alejkę skręcamy w mniej widoczną ścieżkę prowadząca na północ wprost pod główne wejście na teren kąpieliska „Czarna Góra”. Skręcamy w prawo w asfaltową drogę wzdłuż ogrodzenia kąpieliska. Droga prowadzi pod wiaduktem i dochodzi do ul. Piłsudskiego. Skręcamy w lewo (płn.) w stronę widocznej linii kolejowej i po 400 m dojeżdżamy do skrzyżowania z ul. Kocjana. Skręcamy w prawo w ul. Kocjana, która jest zabudowana z prawej strony, a z lewej graniczy z terenami zielonymi nad korytem rzeki Baby. Dojeżdżamy do estakady prowadzącej nad linią kolejową. Przed estakadą skręcamy w prawo na widoczny Skwerek, gdzie znajduje się węzeł szlaków, czyli połączenie z czerwonym Szlakiem Rowerowym Orlich Gniazd i zarazem koniec naszego niebieskiego szlaku „Okrężnego”. Tu kończymy wycieczkę. (29,6 km i zakończenie trasy).
